Oriëntatie en proefles – Met een handicap aangepast autorijden voor het echie (deel 1)

Rijden met auto-aanpassingen

Het is al weer even geleden dat ik mijn allereerste rijles nam, ruim twee decennia terug. Onlangs nam ik opnieuw autorijles. Niet voor een motorrijbewijs of voor het rijden met een aanhanger of vrachtwagen. Nee, gewoon voor een personenauto. Waarom? Omdat ik met mijn beperkingen beter kan gaan rijden met auto-aanpassingen.

Omdat ik graag goed beslagen ten ijs kom, stortte ik mezelf op de oriëntatie. Waarschijnlijk heb ik daarom veel dingen in de omgekeerde volgorde gedaan dan gebruikelijk. Ook deed ik veel uitzoekwerk ongetwijfeld dubbel, omdat die stappen vaak bij de experts of hulpverleners thuishoren. Maar ja, delegeren is niet mijn sterkste kant en het stelt me ook wel gerust als mijn conclusies dezelfde zijn als de adviseurs die er voor geleerd hebben.

Nieuwsgierig

Het idee van autorijden met aanpassingen was best even omschakelen. Sinds ik een jaar of twintig geleden mijn rijbewijs haalde, ben ik verknocht aan autorijden. Zowel hobbymatig als beroepsmatig neem ik graag plaats achter het stuur. Als freelance autojournalist verdiende ik daar zelfs een deel van mijn brood mee. Vandaar dat ik er al zo’n anderhalf jaar tegenaan zat te hikken om de boel in gang te zetten. Aan de andere kant maakte het me als autoliefhebber ook wel nieuwsgierig naar hoe het rijden, het aanpassen van een auto en ook het hele traject daaromheen in zijn werk gaat.

foto van Ralph Stoove achter het stuur van een Nissan Micra met auto-aanpassingen zoals handbediening als proefles autorijden met een beperking of handicap

Slecht begin

Dat het rijden met auto-aanpassingen voor een handicap ook nadelen heeft, ontdekte ik al snel. Je krijgt immers een aantekening op je rijbewijs op welke manier je nog een voertuig mag besturen. Dat betekent in de praktijk dus ook geen testrondjes meer zelf doen met bijzondere auto’s voor een artikel in bijvoorbeeld Klassiek & Techniek. Het was één van de redenen om het aangepast autorijden steeds maar weer voor me uit te schuiven. Ik ging ondertussen echter ook weer noodgedwongen grotere afstanden rijden. Zo revalideerde ik (poliklinisch) op 80 km van mijn huisadres en staat het kantoor van mijn vaste werkgever maar liefst 120 km bij mijn boshuisje vandaan. Tijdens dat soort ritten ontkwam ik daardoor niet aan één of meerdere tussenstops om de pijn wat te laten zakken. En zelfs die tussenstops voorkwamen geen dikke voeten, kenkels, bratwurst-vingers en een daling van het energieniveau van een duracell-konijn met B-merk batterijen. Een slecht begin van een werkdag dus.

Passende oplossing

Ik schreef al vaker over hoe waardevol ergotherapeuten zijn wanneer je een beperking hebt. Ook deze keer bewees mijn ergotherapeut weer haar nut. Ik besprak met haar mijn problemen die ik met autorijden ondervond en al snel kwamen we er op uit dat het rijden op de huidige manier inderdaad te belastend is. Zeker op de langere afstanden, omdat mijn spalkjes en orthopedische schoenen dan eigenlijk af of los moeten. Aangezien mijn duimen zonder de spalkjes hetzelfde bewegingspatroon laten zien als de versnellingspook en ik na een half uur gas geven en remmen benen krijg als lekke schokdempers, moest er gezocht worden naar een passende oplossing om te kunnen blijven autorijden.

Gezondheidsverklaring

Mijn ergotherapeut verwees me naar een auto-aanpassingsbedrijf waar ze goede ervaringen mee had. Die stuurde me allerlei informatie op, maar uitte zich toch bedenkelijk. Ik had immers nog geen gezondheidsverklaring bij het CBR ingevuld en had dus ook nog geen ‘Verklaring van Geschiktheid’ op zak. In zo’n gezondheidsverklaring geef je bij het CBR aan wat je beperkingen zijn bij het autorijden. Aan de hand daarvan beoordeelt het CBR of je nog geschikt bent om met je handicap auto te rijden. Vervolgens kan het CBR een medisch specialist raadplegen en/of een rijtest afnemen. Daarna krijg je dan de ‘Verklaring van Geschiktheid’ met daarop codes die aangeven met welke aanpassingen je wel of niet nog kan en mag autorijden.

Nissan Micra

Om ondertussen toch alvast het een en ander uit te proberen, bracht het bedrijf me in contact met rijschool Michiel Kraan. De afspraak was snel gemaakt. We ontmoetten elkaar op het parkeerterrein van revalidatiecentrum De Hoogstraat in Utrecht. Het ijs brak al toen hij voor kwam rijden. Ik steek namelijk geregeld de draak met het autootje van mijn lieftallige eega, een wat bolle Nissan Micra die ik veelvuldig als ‘koekblikje’ bestempel. Ondertussen moet die Micra er wel telkens aan te pas komen als ik met één van mijn hobbyauto’s weer eens pech heb. Drie keer raden waar de rijinstructeur mee aan kwam rijden… Bleek zo’n Micra dus wederom de redder in ‘autorijdend nood’.

Foto van Nissan Micra van autorijschool Michiel Kraan waar je aangepast autorijden kan leren

Met dank aan de kopers van mijn rolstoelstickers:
Met dank aan de kopers van mijn rolstoelstickers was deze proefles mogelijk. Samen met mijn lieftallige eega ontwierp ik die autostickers om van de opbrengst wat kleinere kosten voor mijn aandoening te bekostigen. De stickers die op een wat humoristische wijze vragen om afstand te houden van je auto om je rolstoel in- en uit te laden, zijn te koop via de webshop van mijn vrouw. Het verhaal achter de stickers, lees je in mijn blog ‘Rolstoel-sticker leverbaar voor het echie’.

Handbedrijfsrem en handgassegment

En wat was die rijles een verademing. Sinds een lange tijd had ik niet zo ontspannen en met veel minder pijn gereden. Met name de handbedrijfsrem, een soort hefboom waarmee je kan remmen, gaf een enorme verbetering. Het handgassegment zal voor mij het definitieve stadium niet halen. Dat is een ring achter het stuur waarmee je met het naar je toe knijpen gas geeft. Daarvan raakten mijn vingers nou niet bepaald in een jubelstemming. Ik had in mijn zoektocht zelf een keer een systeem gezien waarbij gasgeven en remmen in één hefboom was geïntegreerd en vroeg ernaar bij Michiel Kraan. Die kon mijn overwegingen voor dat type handbediening goed begrijpen. Omdat die zo’n systeem niet aan boord had, kon ik daarvoor beter contact opnemen met een wat grotere auto-aanpasser.

gevelreclame van B&S auto-aanpassingen in Amersfoort

B&S auto-aanpassingen

Zo belandde ik kort daarna bij de vestiging van B&S in Amersfoort. En toen ging het balletje, of in dit geval het wieltje, vlug rollen. De adviseur nam me mondeling mee door het aanvraagproces bij het CBR en liet me een proefopstelling zien van het push-pull systeem waarmee in één hendel de functies van remmen en gasgeven waren gecombineerd. Omdat ik daardoor met één hand moet gaan sturen en om die hand te ontlasten, keken we meteen even naar een handvat voor op het stuur. Daarin komen ook de functies van de bediening voor richtingaanwijzer en ruitenwisser. Het voelde erg vertrouwd. Ook de voortvarendheid van B&S wekte vertrouwen.

Auto-aanpassingen en UWV

Ik was nog maar net thuis, toen ik een mailtje ontving waarin hij met zijn contactpersoon van het UWV al wat besproken had. UWV? Ja, weer zo’n afkorting van een instantie die erbij betrokken kan worden. Omdat ik namelijk aan het re-integreren ben op mijn werk, bestaat de mogelijkheid om via het UWV een tegemoetkoming te krijgen voor de benodigde aanpassingen. Laat me voorop stellen dat ik erg blij ben met die mogelijkheden hoor, maar het geeft maar weer aan hoeveel partijen betrokken zijn bij zo’n traject.

foto van proefopstelling stuurknop op autostuur en Veigel compact II push-pull systeem als auto-aanpassingen

Aanvragen ingediend

Voor nu is het zaak om zo snel mogelijk die ‘Verklaring van Geschiktheid’ te regelen. Inmiddels heb ik daarom de benodigde aanvragen via zowel het CBR als het UWV ingediend. De procedure via het CBR is de belangrijkste. In de eerste plaats voor mezelf, omdat het weer een confronterende stap is. In de tweede plaats, omdat het UWV en de auto-aanpasser pas verder kunnen als het CBR groen licht geeft. Ten tijde van dit schrijven zouden er wat achterstanden zijn bij het CBR, dus het kan even duren, voordat ik kan berichten over de volgende fase. Maar inmiddels is deel 2 van deze blogreeks ook verschenen waarin ik vertel over de medische keuring en mijn eerste rijtest bij het CBR.

Traject voor rijden met auto-aanpassingen

Kort samengevat, volgt hier het traject rondom het gaan rijden met auto-aanpassingen:
– Ergotherapeut, medische specialist en/of revalidatiearts; voor het begeleiden en verstrekken van informatie aan de andere instanties/adviseurs,
– CBR; voor het invullen van de gezondheidsverklaring en de aanvraag en beoordeling van je rijgeschiktheid met een handicap,
– Auto-aanpassingsbedrijf; die de aanbevolen aanpassingen installeert in je voertuig,
– UWV, voor de eventuele vergoeding/tegemoetkoming in de kosten van de aanpassingen (in zeldzame gevallen kan dit ook de WMO zijn),
– Rijschool; die kan helpen bij het oefenen van het rijden met de aanpassingen (soms zijn deze aangesloten bij een bedrijf die de auto-aanpassingen verzorgd),
RDW; die moet de aanpassingen in je auto goedkeuren (vaak wordt dit geregeld via het auto-aanpassingsbedrijf,
– Gemeente waar je woont; voor de afgifte van je nieuwe rijbewijs.

Eerder schreef ik ook over wat kleine aanpassingen die ik tot nu toe gebruik bij het autorijden in de blog ‘Met Bechterew autorijden voor het echie’. Over de aanvraag van een gehandicapten parkeerkaart schreef ik de blog ‘Gehandicaptenexamen voor het echie‘.

Over de auteur

Plaats een reactie