Het frame van mijn TNS Notos rolstoel
Inmiddels heb ik zo’n half jaar mijn huidige rolstoel, een TNS Notos. De hoogste tijd om er eens wat aandacht aan te besteden, want het zijn niet zo maar een stel buizen en wielen. Mijn rolstoel is volledig op maat gemaakt met enkele bijzondere of hightech hoogstandjes die me beter helpen zitten en rollen. Kortom, mijn rolstoel is hightechie voor het echie.In deel 1 vertel ik vooral over het frame van mijn TNS Notos rolstoel. In deel 2 volgt de uitleg over de wielen. Het derde deel besteed ik aan het zitkussen, de bekleding en andere aanbouwdelen.
Handbewogen rolstoel (haro)
Wie eerdere blogs over mijn rolstoel heeft gelezen, weet dat de weg naar een geschikt exemplaar niet zonder slag of stoot ging. Maar uiteindelijk resulteerde dat wel in een rolstoel om je vingers bij af te likken. In deze blog vertel ik uiteraard wat deze stoel zo uniek maakt. Maar ik hoop ook dat het anderen die een handbewogen rolstoel (haro) nodig hebben, helpt om goed beslagen ten ijs te komen. Want ook al verstrekt een hulpmiddelenleverancier een rolstoel op aangeven van de WMO van je gemeente, je hebt wel degelijk inspraak in het vinden van die rolstoel die het beste aansluit bij jouw behoeften en benodigdheden. Het belangrijkst daarbij om te weten is dat je daarvoor de hulp in kan roepen van een ergotherapeut om een goed onderbouwd programma van eisen op te stellen.
TNS Notos is maatwerk
Maar terug naar mijn rolstoel. In tegenstelling tot de meeste ‘standaard’ rolstoelen van bijvoorbeeld Quickie, mocht ik na het debacle met de Quickie Argon2 een rolstoel volledig op maat laten maken. Je kan het het beste vergelijken met een confectiepak versus een maatpak. Een confectiepak kan vaak prima, maar een maatpak zit uiteraard een stuk beter. Met dat verschil dat een maatwerk rolstoel zoals de TNS Notos geen luxe artikel is, maar pure noodzaak.
Boxframe
De basis van een rolstoel is natuurlijk het frame. Net als bij een fiets zijn daar diverse soorten in. Zoals bij alle keuzes, voor zover die er zijn bij het samenstellen van je eigen rolstoel, is het soort frame afhankelijk van je behoeftes. Er zijn opvouwbare en vastframe rolstoelen, die laatste weer onderverdeeld in stoelen met een boxframe of met een minimal frame. Die opvouwbare zijn misschien handig om in de auto mee te nemen, maar een vastframe kent vaak net wat meer mogelijkheden om die op je lijf aan te passen. Bovendien zijn vastframe rolstoelen doorgaans lichter, een stuk stijver en steviger, zodat ze beter samengaan met een aankoppelbare handbike. Helemaal wanneer je gaat voor een boxframe.
Die heeft ten opzichte van een minimal frame wat extra verstevigingsbuizen tussen de voorvork en de achteras. Een minimal frame is meer L-vormig, zodat die na het verwijderen van de grote wielen wat beter past op bijvoorbeeld de stoel naast je. Omdat ik zelf een flinke stationwagen rijd past een boxframe er met gemak in. Bovendien zoek ik met de aankoppelbare handbike graag de bospaden op rondom mijn huis. De stevigheid van het boxframe overtuigde me om voor de TNS Notos te gaan.
Ergozit in het frame
Een bijzondere aanpassing is de ergozit in het frame van mijn rolstoel. Waar de meeste standaard stoelen zijn uitgerust met rechte buizen bij je zitvlak, heeft een ergozit een knikje zoals te zien in onderstaande foto. Hierdoor kantelt het bekken iets, waardoor je zithouding en je rug in een natuurlijkere, rechte houding gedwongen wordt. Aangezien een groot deel van mijn aandoening in dat bekkengebied zit, was dat voor mij een vereiste. Bij de passing moet de hoek van die knik heel precies worden vastgesteld. Vandaar dat specialisten van maatwerkstoelen, zoals van TNS Revalidatieservice, daar vaak veel bedrevener in zijn dan de adviseurs van de grote leveranciers. Laat je overigens niet door zo’n grote leverancier wijsmaken dat een ergozit na te bootsen is met een zitkussen. Een zitkussen heeft echt een andere functie.
Rugleuning
Om de houding verder te ondersteunen kreeg mijn rugleuning een lichte bolling ter hoogte van de lendenwervels. Bij het inladen van de rolstoel achterin de auto klap ik de rugleuning op. Ik had ook kunnen kiezen om die vast te lassen en zo wat gewicht te besparen en nog meer rigiditeit toe te voegen. Het kunnen opklappen van de rugleuning was alleen net even praktischer. Na het verwijderen van het zitkussen ontgrendel je de boel met een simpele draai aan het touwtje om het in zijn geheel voorover te vouwen. Ingeklapt vergrendelt de leuning weer, zodat ik de rolstoel aan de stang erachter zo de kofferbak in til.
Gewicht van de TNS Notos
Daarmee komt meteen de belangrijkste troef van deze TNS Notos om de hoek kijken, het lichte gewicht. Kaal, dus zonder wielen en bekleding, weegt het aluminium frame volgens opgave van TNS om en nabij de vijf kilo. Met alles op en aan mijn rolstoel slaat de weegschaal niet verder uit dan dertien kilo. Dat scheelt nogal een slok op een borrel met de bijna 25 kg wegende Quickie Argon2 die een niet nader te noemen grote leverancier mij durfde aan te smeren als ‘lichtgewicht’. Waar het kon, heb ik extra gewicht bespaard door bijvoorbeeld zaken als de voetsteun en het balanspunt vast te lassen, wat de stoel vervolgens ook extra rigide maakt. Het lage gewicht helpt me niet alleen bij het tillen, maar elke kilo extra moet je met je armen tevens in beweging krijgen bij het rollen. Hoe minder gewicht, des te minder de belasting van je lijf.
Balanspunt
Het balanspunt is uitermate belangrijk voor de mate van controle over de rolstoel. Het bepaalt mede de wendbaarheid. Het bepaalt ook hoe snel een rolstoel achterover kantelt. Oftewel hoe makkelijk een wheelie te maken is. En geloof mij, het kunnen maken van een wheelie is één van de basisvaardigheden om lekker vrij door de hindernisbaan van de grote boze buitenwereld te knallen. Hoe verder de wielen naar voren staan, des te makkelijker kan je je voorwieltjes van de grond halen. Dat heeft ook nadelen, want je kan daardoor ook makkelijker achterover vallen. Het is dus iets heel persoonlijks en hangt zowel af van je voorkeur als van je lichamelijke mogelijkheden.
Ben je nieuw in rolstoelland en weet je nog niet wat voor jou het beste werkt, dan kan je het beste kiezen voor een verstelbare achteras. Ik had gelukkig vrij snel het optimale balanspunt gevonden. Bij het laten maken van de TNS Notos koos ik daarom het balanspunt vast te lassen en niet instelbaar te maken. Dat scheelt namelijk onderdelen en buizen, zodat de stoel lichter en stijver blijft. Omdat ik relatief makkelijk zo’n wheelie kan maken, heb ik de achterwielen vrij ver naar voren gezet. Oftewel, mijn balanspunt staat vrij scherp afgesteld. Het maakt het geheel ook wat compacter om makkelijker te draaien.
Voorframe en frame inset
Aan de voorkant is mijn frame ook niet helemaal standaard. Ik ben sowieso al niet de kleinste persoon, maar vanwege mijn orthopedische schoenen kwam er nog wat extra onderbeenlengte bij. De buizen van het voorframe kregen dus ook extra lengte. In de Argon2 moest die extra lengte in de hoogte van de zitting worden weggewerkt. Zo zat ik daarop dusdanig hoog dat ik niet meer onder tafels paste. Bij de TNS Notos kozen we daarom om de voetplaat extra laag te monteren. Er passen net geen twee vingers meer tussen de voetplaat en het wegdek. Dat geeft wel meer risico op het raken van obstakels in het wegdek, maar ja… wheelies hè? Bij de passing hebben we nauwkeurig gekeken naar de meest comfortabele hoek van het voorframe. Hoe scherper de hoek, des te compacter je kan zitten, maar als je zoals ik veel pees- en gewrichtsproblemen hebt dan houd je het niet lang vol om de knieën ver te buigen. Daarbij heb ik gekozen om de frame inset (ook wel taper of tapering genoemd) met een knikje taps toe naar binnen te laten lopen. Dit volgt de contouren van mijn onderbenen. Dat staat mooier en biedt tevens de mogelijkheid om de benen een beetje tegenaan te laten rusten zonder te veel van mezelf prijs te geven.
De oplettende kijker ziet trouwens ook nog twee nokjes op het voorframe zitten. Dat zijn geleidenokjes om mijn aankoppelbare handbike makkelijk aan de rolstoel te bevestigen. Maar daar vertel ik in een blog over mijn handbike nog wel eens meer over.
Lees in deel 2 verder over de rolstoelwielen van Spinergy, de voorwieltjes met de balhoofden en de remmen met opklapbare remverlengers.
Je kan ook direct naar deel 3. Daar lees je over de bekleding, het zitkussen, de opklapbare duwhandvatten en andere accessoires op mijn rolstoel.
Lijkt heel veel op mijn verhaal!
Nu ook bezig met een ECHTE lichtgewicht stoel
De aanhouder wint …….maar jammer dat het allemaal zo stroef en langzaam gaat.
Ja, het kost zoveel energie om voor zo’n voorziening is als een maatwerk rolstoel te moeten strijden. Gelukkig is voor jou dus ook het einde in zicht. Je zal er vast veel profijt van hebben. Ik zeg altijd dat de Quickie Argon2 een rolstoel was waar ik ‘op’ zat en de TNS Notos is voor mij echt een verlengstuk van mijn lijf geworden, ik voel me daar meer één mee. Maar ook andere maatwerk rolstoelen van DP, RD Mobility, etc zullen ongetwijfeld super zijn.
Ben je trouwens wel eens gevallen bij het maken van een wheelie? Hij gaat makkelijk en snel de kofferbak in zo op het filmpje te zien.
Haha, jazeker ben ik wel eens gevallen met het maken van een wheelie. Je leert immers de grenzen het beste kennen, wanneer je er af en toe overheen gaat. In deel 2 vertel ik daar (heel kort) iets over en waarom een antikiepwieltje dus zo handig is.
Leuk dat je ook het filmpje van het inladen hebt gezien. Mede dankzij het lichte gewicht lukt het zo eenvoudig. Je had het gestuntel met de vorige zware stoel eens moeten zien 🤭… Die paste ook alleen als de achterbank was omgeklapt.
Wauw, ik wist dat het niet altijd eenvoudig kiezen was, maar dat de mogelijkheden tot zelf samenstellen zo uitgebreid zijn is nieuw voor mij. Goed dat je dit allemaal zelf kan bepalen.
Klopt Lotte, voor een goede rolstoel komt heel veel om de hoek kijken. Ik zie dat je in België woont, dus daar zijn de regels rondom voorzieningen ongetwijfeld nog wat anders dan in Nederland. Maar in NL willen de leveranciers en gemeentes rolstoelers nog wel eens overrompelen met een stoel die voor hen het goedkoopst is, zonder rekening te houden met wat de rolstoeler zelf echt nodig heeft. Wat dat betreft is er dus inderdaad veel meer mogelijk dan dat mensen denken. Helaas moet je er dus vaak wel keihard voor strijden. Daarom ben ik er dus ook over gaan bloggen, in de hoop dat mensen meer weten over hun mogelijkheden en rechten.
Hartelijk bedankt voor het delen van deze heerlijk lezende ervaringen met het kiezen van een rolstoel en alle mogelijkheden. Heel informatief nu wij ook bezig zijn met de WMO. We wachten nu eerst op een ‘depot-rolstoel’. Hoop dat we dat snel achter ons kunnen laten en een rolstoel op maat krijgen. Bedankt voor de inspiratie.
Beste Thea,
Geen dank hoor. Daar doe ik het onder andere voor, helpen mensen in hun zoektocht wanneer ze ook met uitdagingen in het leven te maken krijgen. Hopelijk komt er een rolstoel waar je goed mee overweg kunt. En schrijf nav de ‘depot-stoel’ goed op wat er wel of niet aan bevalt. Dat lijstje helpt bij de volgende rolstoel om die nog beter te laten aansluiten bij je behoeftes. Succes! Ik ben benieuwd naar je ervaringen.
Wat fijn dat je een goede rolstoel gevonden hebt, dat is nog een heel proces als ik dat zo lees!
Thanx! Ja, klopt… het heeft aardig wat tijd en energie gekost, maar dan heb je ook wel wat.
Wat komt er nog veel kijken bij een rolstoel. Deze klinkt als een hele fijne!
Inderdaad Nicole, dit is echt een heel fijne rolstoel. Rollers onder elkaar noemen dit soort rolstoelen ook wel eens de Rolls Royces onder de stoelen. Ik ben er dus zeker mee in mijn nopjes. Meer vrijheid en minder pijn!
ik heb enorm veel geleerd. Kijk ik kan natuurlijk ook wel bedenken dat een rolstoel niet zomaar past. Maar al die mogelijkheden die er zijn: er ging een wereld open
Gelukkig zijn er zoveel mogelijkheden op de dag van vandaag om je comfort maximaal te verhogen!
hoi
geweldig artikel en de strijd om het voor elkaar te krijgen
ik ben zelf al een jaar bezig om de welzorg / wmo te overtuigen ik echt een maat werk stoel met ergo zit nodig heb
mijn standaard Kuchall voldoet echt niet heb zelf twee spierziektes met name in me rug
ben bij het zit team geweest ,en ergo therapeut verslag mee gehad nog gaan ze niet akkoord
mag ik wat zinnen uit jouw artikel gebruiken
wat er mogelijk is en hoe belangrijk het is een juiste rolstoel te hebben
Beste Mark,
Wat jammer dat het voor jou zo’n gevecht met de WMO oplevert. Want een goed zittende stoel is inderdaad zo enorm belangrijk. Iemand die loopt geef je toch ook geen slecht passende schoenen. Wees vrij om zinnen uit mijn artikel te gebruiken in je programma van eisen of je contacten met hulpverleners. Voor online doeleinden, publicaties of commerciële doeleinden mag je verwijzen met de link van het artikel.
Succes en laat maat even weten of het lukt om een goede rolstoel te ontvangen. Ik ben benieuwd!